Minggu, 12 April 2015

SIHOMBING DOHOT NAIBAHO

SIHOMBING DOHOT NAIBAHO

Horas ma dihita salahutna,  andorang sohusurat on saotik taringot kaitan marga sihombing dohot naibaho on, jumolo marsantabi au tu sude akka Raja ni dongan tubukku sihombing dohot angka raja ni boru nami.
tubu rohanami naeng manurathon on ndang nalao memecah belah manang mempropokasi hita,alai songon kalangan naposo hami rikkot naeng mangantusi sejarah.molo tung adong nalobi hurang di tulisan on mohon di maafkan.
Atting-atting so dohonon, ansimun so sibolaon. Dang na mangarigati bulung, mangaribaki bulung gaol. Dang na mangarikari hinalungun, paboahon hinadangol.
 marga Naibaho ima, anak siangkangan ni SiRaja Oloan do . ia Naibaho 4 anak  ima namargoar Porhasjapjap, Tolpaklading. Guru helung,  Guru sodumpangon . Marhuta di Pangururan do Porhasjapjap jala mangoli disi do ibana, on ma angka ianakhonna Siahaan (goar do on, ndang marga, ia marga na hot do Naibaho), Sitangkaraen,  Sidauruk,Huta Parik, Siagian.

 Siahaan Naibaho ,  5 Anak dohot 1 Boru jala songon on ma partording na: no 1. Op. Bonabius, no 2. Op. Pisarlangit, no 3. Simanjalo, no 4. Inarnaiborngin, no 5. SiBoru Naitang (Boru), no 6. Si Amporik (si Amporik on laho do tu Sidikalang alai gabe Sihotang do marga ni pinomparna disi).

Ia Inarnaiborngin silinduat (kembar) do ibana tubu dohot ibotona SiBoru Naitang jala masihaholongan do nasida ndang sian pamotoan ni amang na Siahaan Naibaho i. Dung tang pamatang ni SiBoru Naitang, dipamuli Siahaan Naibaho ma ibana tu anakni Ompu Palti Sinaga na sian huta Urat hape, ndang diboto tung naso lomo do roha ni SiBoru Naitang tu anak ni Sinaga i, ai sai tu ibotona Inarnaiborngin do rohana.
Ala tung i ma holong ni roha ni halaki nadua, mardos ni roha ma Inarnaiborngin dohot SiBoru Naitang naeng pamatehon Sinaga sinonduk ni SiBoru Naitang. Di na sahali, didok SiBoru Naitang ma tu simatuana Ompu Palti Sinaga asa mebat ma jolo nasida tu huta ni natorasna di Pangururan dohot Sinaga sinonduk na i. Di oloi Ompu Palti Sinaga do pangidoan ni parumaen nai jala denggan do dipaborhat halak i nadua.

Di tingki na borhat halak i, mangihut do sada biang ni Sinaga i mandongani, ndang sian pamotoan ni Sinaga i, mangihut do tong Inarnaiborngin sian na dao ai, naung songoni do sangkap ni halak i na dua dohot SiBoru Naitang. Dung sahat di Urukbolon, maradian jala marbornginma jolo halaki disi, hape las disi do dipusa jala diseat Inarnaiborngin Sinaga i, laos mate ma tutu Sinaga i. Digulang Inarnaiborngin ma bangke ni Sinaga i tu rura na disi. Didatdati SiBoru Naitang ma mardalan tu huta ni Natorasna di Pangururan rap dohot Inarnaiborngin alai, di na naeng sahat halak i dihuta, dipajolo Inarnaiborngin ma antong sahat di huta asa songon na sasada SiBoru Naitang antong harorona. Songon na longang do antong roha ni Siahaan Naibaho alai ndang pola ganjang disungkun boru nai.

Ndang sian pamotoan ni Inarnaiborngin, mulak do biang ni Sinaga i sasada sa tu huta Urat ala naung mate tuanna. Gaor ma tutu sahuta ni Ompu Palti Sinaga mamereng parmulak ni biang i sasada sa, gabe diarah hon ma biang i asa patuduhon inganan parsiranganna dohot tuanna. Gabe dapot ni Ompu Palti Sinaga ma antong bangke ni anak na i di rura Urukbolon, alai, ianggo pamotoanna antong, SiBoru Naitang do na maneat Sinaga anak nai ai ndang diboto na adong Inarnaiborngin di tingki i. Humalaput ma Ompu Palti dohot angka dongan sabutuhana borhat tuhuta ni Siahaan Naibaho laho mangido uhum.

Songonon ma didongkon Ompu Palti dung na jumpang ibana dohot Raja ni Parboru marga Naibaho :“Ia on do Rajanami, uhum na so dung ro do on, patik naso dung masa pambahenan ni Boru muna i, ai dibunu do Sinondukna ! Jagar do nasida hupaborhat dohot Anakki, laho mangebati hamu, hape ido dalanna laho mamunu Anakki, on pe, paboa hamu ma uhum sidabuhononmu tu Boru muna asa hutangi hami !”

Mangido tingki ma antong Siahaan Naibaho asa disungkun ma jolo SiBoru Naitang. Di na mangkatai Siahaan Naibaho rap dohot angka dongan tubu na, gabe diboto ma antong na masi haholongan do SiBoru Naitang dohot ibotona Inarnaiborngin jala nunga marparbue si ubeonna alai, dang pola didok SiBoru Naitang na Inarnaiborngin do na maneat Sinaga i, gariada, las diolohon SiBoru Naitang do na ibana maneat sinonduk nai.

Gabe songonon ma antong alus ni Parboru tu Paranak marga Sinaga i : “Ba ido tutu, hami pe dohonon nami do naso uhum do na binahen ni Boru nami i, on pe, balga ni uhum naso targarar do, ba, nongnongan nama Boru nami i tu tao”.Alai, andorang so dialusi Naibaho sungkun2 ni Raja Paranak Sinaga i, marpadan ma Raja Naibaho dijolo ni sude dongan sabutuhana mandok ; naso hea adong anak na margoar Inarnaiborngin jala ontak nion, ndang jadi dohonon goarna manang di dia pe songoni pe manaringoti. Asa ingkon haruar ma Inarnaiborngin sian huta borngin i, jala ndang jadi dohononna na Naibaho do marga na manang tu dia pe ibana laho. Ditingki i, boi do pamate on jolma naso marmarga manang bahenon gabe hatoban – ndang adong uhum na.
ditalihon Naibaho ma batu na dokdok tu pamatang ni SiBoru Naitang dungi digulang ma ibana tu tao i, alai sai mumbang do muse. Marsogot nai, dibahen ma muse batu naum dokdok alai, sai tong mumbang muse tu ginjang. Pola loja halak i manganongnongi ganup ari, ujungna di dok SiBoru Naitang ma songonon :. bahen hamu ma sada tambakku, suan hamu ma disi hau jabijabi  . Miahi hamu ma sada manuk di ahu, bahen hamu ma sada hajut dohot sada lage, peakhon hamu ma sude i di tambak i, asa bulus mate boruadi”.

Dung dibege songoni hata ni SiBoru Naitang, dibahen halak i ma tutu songon na pinangidoan na i, dung i, dipangido SiBoru Naitang ma asa ditalihon sada Losung dohot Andalu tu pamatang na las mardalan ma ibana tu tao i, torus sahat tu toru laos so tarida be....

sahat tu sadari sai jot jot do di pasingot angka namatua   unang sai tuit sihombing lumobi ma boru hombing di tao toba. ,jala unang pola mamangke angka perhiasan mas angka  boru Hombing, Boasa ingkon holan sihombing dohot boru Hombing ? – Uduti hamu ma jolo manjaha turi2an on.

Ia Inarnaiborngin, maporus ma tu  Sihotang, sian i muse, sahat ma ibana tu Lintong ni Huta. hatihai masado porang bolon, sihombing (raung nabolon) tu marga marbun di lintongnihuta.jala di tingki i nunga naeng talu marga sihombing .di parporangani mate ma anak si pai opat ni Raung nabolon di bahen marbun gabe massai hondo ma rohani  RAUNG NABOLON hinorhon ni.

dipardalananna sahat ma si INAR NAI BORNGIN tu bahalni huta ni Raja RAUNG NABOLON laos di tikkii tarbereng  parumaenni RAUNG NABOLON namabaluima Inarnaiborngin ,Gabe songgot rohana jala tarhatotong parumaennai mamereng si Inarnaiborngini ala tung mansai aris tu amantana na binuni marga marbun i.marlojong ma mulak parumaennai tu huta mandapothon simatuana ,RAja RAUNG NABOLON laos didokma :"amang,didok hamu mate anak mu dibaen marbun hape di bahalan do hubereng nangkin" umbegei tumatangis ma Raung nabolon ai tangkas do diboto mate anak nai ,huhut ma ibana laho tu bahal ni hutanai.tar bereng ni RAUNG NABOLON ma tutu disi sada baoa natogos tung mansai suman tu anakna na matei,gabe di pangkulingi raung nabolon ma baoa laos marsitandaan ma nasida.di patolhas RAUNG NABOLON ma holso ni rohana tusi BAOA nangkin ima si INARNAIBORNGIN.laos didok RAUNG NABOLON ma tu si INARNAIBORNGIN :"molo radedo roham mangurupi hami mangalo musunami,bahenokku maho gabe anakku sipai opat jala parumaekku natininggalhon ni anakku  na pinamateni marbun i gabe parsondukmu mai molo boi di taluhon ho musu nami ima marga marbun" dioloi INARNAIBORNGIN do pangidoanni RAUNG NABOLON .
 Dirobo Inarnaiborngin ma parmanuhon (marhite hadatuonna) naeng maningkir gorakgorahan ni manuk i manang na boha do bahenon na manaluhon musu. Ai molo sian torop ni jolma songon naso taralo do torop ni marga Marbun na manghaliangi huta i. Dung bagas borngin, laho ma Inarnaiborngin tu parbornginan ni Raja Marbun dompak dangsina ni huta i, ai ala ni hadatuonna, boi do ibana mamolus dang parbinotoan manang dibereng angka musuna. Dapot na ma parpodoman ni Raja Marbun i jala renge do ibana modom las, ditallik Inarnaiborngin ma uluna jala diboan ma ulu ni Raja Marbun on mulak tu huta. Dung sahat dihuta, digantunghon ma ulu ni Raja Marbun on di Galapang ni sopo huta i, dibahen ma bohi na dompak haroroan ni huta.

Gaor ma tutu angka marga Marbun manogot nai, ai jumpangsa holan pamatang ni Raja nai do na adong hape dang marulu be. Hape nunga marsurak-surak par Lintong ni Huta asa diuduti muse na marporang i. Dibereng angka Marbun i ma antong ulu ni Raja na jala bollang matana gantung di Galapang ni sopo huta i. Humahebo ma sude angka Marbun marlarian dilele Inarnaiborngin dohot angka pasukanna.

Las ma roha ni Raung Nabolon dohot sude angka dongan sabutuhana mamereng hagogoon dohot habeguon ni Inarnaiborngin, marpesta ogung masude sahuta manghantushon goar ni Inarnaiborngin gabe si Datu Galapang jala Lumban Toruan ma marga na, anak si paiopat ni Raung Nabolon.

Saut do Datu Galapang pagodang-godang hon na nioli ni anak Raung Nabolon si paiopat naung mate i, jala marpinompar ma ibana tolu anak, ima :

1. Tuan Guru Sinomba
2. Juara Babiat
3. Datu Ompu Lobi Nasumurung.

songonima kaitan ni sihombing lumbantoruan dohot naibaho,alai adong do nadeba namandok padan ni sihombing dohot naibaho.alai menurut hami ndang adong dapot NA gabe sada padan di bagasanni sihombing tu naibaho,alai adong kaitan pertalian darah antara sihombing lumbantoruan khususna pinomparni op.datu galapang dohot naibaho.horas